Het leven zien door de ogen van Jezus...

14e zondag door het jaar Cyclus C 2013 Galaten 6, 14-18

Lucas 10, 1-12.17-20

Het leven zien door de ogen van Jezus...

 

Beste vrienden,

Kan u zich voorstellen om in de bloembakken op uw balkon in de plaats van Geraniums aardappelen te planten? Neen toch? Bloemen zijn voor ons een mooi gezicht waar we aan gewend zijn – maar aardappelen? Dat zou toch eerder wel lachwekkend zijn. Aardappelen plant je niet in een bloembak! Aardappelen zijn er om opgegeten te worden en niet om als sierplant in een bloembak te zetten, dat weet toch het kleinste kind.
Maar, lieve mensen, dat is niet altijd zo geweest: Toen de aardappel ongeveer vijfhonderd jaar geleden voor het eerst in Europa opdook, wist niemand wat hij met die exotische plant moest aanvangen. Van de mooie bloemen kon men genieten, maar die vuile knollen, die gooide men achteraf weg. Aardappelen waren toen gewoon leuke bloemen om te bekijken. Dat ze tot veel meer in staat waren en later zelfs tot onze basisvoedingsmiddelen zouden gaan behoren, dat zag toen niemand.

Als er toen niemand het revolutionaire idee had gehad om die knollen te koken, zouden we ze misschien nu nog als sierplanten kennen en niet als knapperige frietjes, gebakken aardappeltjes of heerlijke puree.
Een oud gezegde vertelt ons dat de eerste indruk meestal ook de juiste is, maar de aardappel bewijst ons dan toch dat dat niet altijd het geval is, dat die eerste indruk ook zeer misleidend kan zijn. Soms is iets zo nieuw, dat we eerst gewoon de tijd moeten nemen om eraan te wennen en dan pas kunnen we er passend op reageren. Maar dikwijls zitten we zodanig in het keurslijf van onze gewoonten dat we, zelfs met de beste wil van de wereld, maar moeilijk op nieuwe situaties kunnen reageren. Nieuwe dingen juist inschatten; ze te zien zoals ze werkelijk zijn, en dan het belangrijke, het essentiële in hen ontdekken, daarvoor heb je het juiste gezichtspunt nodig – en soms zelfs een heel nieuwe manier van kijken.
Misschien vraagt u zich nu af: wat moet dat toch allemaal? Waarom vertelt hij nu iets van aardappelen en van een nieuwe manier van kijken?

Goede vrienden, ik wil u hier echt niet aan het lijntje houden.

Mij gaat het alleen om die uitspraak van Jezus in het evangelie van vandaag: „ Verheug jullie er niet over dat de Geesten zich aan jullie onderwerpen!“ Die zin klinkt voor mij alsof de leerlingen op hun tocht gelijkaardige moeilijkheden hadden moeten overwinnen; het klinkt alsof ze moeite hadden gehad om met een nieuwe situatie in het reine te komen. Jezus had hen twee aan twee uitgestuurd om zijn boodschap te verkondigen en ze hadden niet beter geweten dan rond te trekken op de manier van de „wonderdoende rabbi's“. Zo werd dat vroeger nu eenmaal gedaan en zo baarden ze opzien door spectaculaire genezingen en andere magische spelletjes. Maar wat zegt Jezus hen daarna: „ Verheug jullie er niet over dat de Geesten zich aan jullie onderwerpen,“ want dat was voor Jezus helemaal niet belangrijk, „ maar verheug je omdat jullie naam in de Hemel opgetekend is,“ Dat is essentieel. Jezus wil dat ze zijn boodschap op deze achtergrond begrijpen. Maar de leerlingen hadden daar toen blijkbaar de oren niet naar. De betekenis van dat woord van Jezus was voor hen onbegrijpelijk, ze konden met die uitspraak toen nog even weinig aanvangen als de mensen bij ons vijfhonderd jaar geleden met een aardappel. Ze moesten allebei leren hoe ze er mee om moesten gaan.
Jezus moest de blik van de leerlingen voor het essentiële eerst scholen. Pas na een tweede aanloop kwamen ze langzaam achter de werkelijke betekenis. En ik denk dat het bij ons om geen haar anders is. Vandaag moet Jezus onze blik op de dingen ook steeds weer scholen, om ons toe te laten nieuwe gezichtspunten te vinden – nieuwe gezichtspunten die ons het werkelijk essentiële laten herkennen. Ik heb zo het gevoel dat wij nieuwe ogen nodig hebben om datgene te ontdekken wat voor ons nog in het verborgene ligt.
Wij denken met weemoed aan volle kerken en zijn als kinderen zo blij als onze kerk echt weer eens goed gevuld is. En dan moeten we ons toch ook wel eens afvragen of het dat is waar het voor Jezus werkelijk op aan komt. Voor Hem is het misschien veel belangrijker dat mensen zich dagelijks voor elkaar en voor anderen inzetten. Die inzet voor zieke familieleden, voor mensen aan de rand van de maatschappij en voor mensen die eenzaam en verlaten zijn, is voor Jezus misschien belangrijker dan massaal naar de kerk te lopen. Ik wil me helemaal niet onttrekken aan mijn plicht tot missionering, maar ik meen te hebben begrepen dat het ontstaan van een echte gebedsrelatie tussen een mens en God – misschien wel helemaal in stilte, voor Hem even belangrijk is dan de grootste en meest pompeuze liturgische manifestatie, ook al is deze noch zo mediatiek geënsceneerd. Elke viering, indien ze van harte wordt bijgewoond, wordt door Jezus even ernstig genomen, en dan is het voor Hem onbelangrijk of ze nu in de moedertaal of in het latijn wordt gehouden.
Of kijken we even naar de Catechese: Hoeveel inspanningen en tijd investeren wij niet telkens weer in de voorbereiding van onze eerste communicanten en onze vormelingen. Iedereen, zowel onze pastoor, zijn medewerkers, de catechisten, en vooral ook de ouders, zijn telkens weer fier en gelukkig wanneer iedereen goed mee doet en alles zo verloopt zoals men het had voorbereid. En dat is ook goed zo! Maar ik heb wel de indruk dat dat voor Jezus niet het voornaamste is. Voor Hem is het vooral belangrijk dat de kinderen en de jongeren vertrouwd worden gemaakt met zijn waarden en zijn leer, en dat ze hun jonge leven ook echt vanuit die waarden gestalte willen geven. Dat ze langzaam maar zeker zouden begrijpen wie die God werkelijk is en wat Hij voor hen wil zijn. In Jezus' ogen wordt waarde en betekenis anders bemeten dan wij dat doorgaans doen. Dat is voor mij de doorslaggevende boodschap van dit evangelie.
Nu weet ik natuurlijk niet wanneer er bij u nog eens aardappelen op tafel zullen komen. Maar wanneer jullie die dan opeten, misschien zelfs vandaag nog, denk er dan nog eens aan: bij hun introductie in Europa wisten de mensen niet wat ze ermee moesten aanvangen. Ze moesten die plant opnieuw, en vanuit een andere hoek, bekijken om de werkelijke betekenis en de waarde van zijn vruchten te kunnen ontdekken.

Pas wanneer je jezelf kan losmaken uit de beklemmende cocon van je eigen gewoonten en de zaken eens vanuit een ander oogpunt dan gewoonlijk gaat bekijken, kan je pas hun belang en hun echte betekenis ontdekken.
Op die manier heeft Jezus de ogen van zijn leerlingen voor het essentiële geopend. Ik nodig jullie, ons, allemaal uit om het leven met zijn ogen te zien. Amen.